
قیات خان و اوغول لارئ نئنگ تراژیک ائقبالی!
لإلی خان کومیش دپه ده، سردار یموتسکی تهران زندانئندا
تورکمنی اؤورنیش مرکزی- ایلرکی تورکمنیستان جمهوریت غوزغالانگی نئنگ 98-نجی یئل دؤنومی قوتلی بولسون!
ایلرکی تورکمنیستان جمهوریتی غوزغالانگی بیلن باغلانشئقلی تأزه تاپئلان دکومنتلر.
ایلکینجی ملی تورکمن دؤولتی نینگ دویبونی توتان قئیات حان، تورکمن-ولایت آراچأگینینگ کسگیتلِنمگی مسهلسینده سئیاسئ حۆشگأرلیک گؤرکهزیپ 1837-نجی یئلدا، تورکمن توپراغئنئ ایرانا دگیشلی حاساپلایان تأحرانداقئ اورسیهدینگ تأزه ایلچیسینه نأگیلهلیک بیلدیریپ، تبیلیسیدأکی روس حاربئ حأکیمینه شهیله ماضمونلی حاط یازیار:
«اورسیتینگ ایلچیسینینگ ایرانئنگ شاسئنئنگ کؤشگونده اترک بیلن گورگهنینگ ایرانا دگیشلیدیگی باراداقئ سؤزلرینی اشیتدیک. اوُل یانگئ ایرانا أدیم أتدی و کؤپ یئللاپ دووام ادیپ گلیأن جدللریمیزی شهیله چالت و آنگسات چؤزدی دوروبردی. آدئ توتولان بو یرلرده کیملرینگ مازاری بار؟ تورکمنلرینگ می یا-دا پارسلارئنگ؟ بو بارادا ایلچیدن سوُرامالئ. البتده، سیزینگ یالئ جناپلار ایلچی بیلِن ائلالاشمازلار. “اونونگ بو بو سؤزلری بیلن بیز آتا-بابالارئمئزئنگ یورودئندن آنگساتلئق بیلن ماحروم بولایمالئ می؟»
یوقارداقیلار سولدان: قیات خان- سرهنگ آنه محمدخان- نیکولای.ن. یموتسکی (خان یموت) آشاقداقیلار ساغدان: خدرخان یموتسکی- سردار یموتسکی- باتیر یموتسکی
– یاغششی مأمت- قئیات حانئنگ اوغلئ یاغشی مأمت تزاره غارشی انقلابچی “دکابریستلر” توپاری بیلن رایداشلئق ادنلیکده عایئپلانئپ آغئر غئنامالارا سزوار ادیلیأر. یاغشئ مأمت 1849-نجئ یئلئنگ 16-نجئ ژوئن آیئندا وارونژ زندانئندا یدی یئللاپ غئنامالارا سزوار ادیلندن سوُنگ، 43 یاشئندا آرادان چئقیار.
―سرهنگ آنناموحاممت– یاغشی مأمه دینگ اوغلی“قاراش” لاقاملئ سرهنگ آنناموحاممت (نیکولای یموتسکی) 1879-نجئ یئلئنگ 11-نجی آپرِلینده حاربئ مینیستره حاط یازئپ تورکمنلر اۆچین روس، تورکمن و پارس دیللرینده ساپاق بریأن مکدپ آچئلماغئنئنگ ضرورلئغئنئ نئغتایار.
خان یموت– قاراش خانئنگ اوغلی حاربی آدوکات خان یموت 1919-نجئ یئلدا شوروی حأکیمیهتینه غارشئ مهیلهتین توُپارلارئنگ دؤرهدیلمگینه ایشجنگ غاتناشدئ و اوُلارا یوُلباشچئلئق اتدی. کراسنوُووُدسکداقئ یئغناقلاردا چئقئش ادیپ، بوُلشویزمی تۆرکۆستاندان قوُوماق اۆچین گویچلی غوُشونا یئغنانئشماغا چاغئردئ. یوُمودسکی – عاقئللئ، مکیر. 1921-1922-نجی یئللاردا رووُلیوسیا غارشئ حرکته سبأپ بوُلیان تورکمنلرینگ و یوموتلارئنگ بیلیم پوداغئندا ایشجنگلیگینی گؤرکزدی. ارکین تورکمنیستانی غورماق اوغروندا آلادا اتدی.»
لألی خان- نیکولای نیکولایویچ یمودسکینینگ اوغلئ لیتنانت، جزا بریجی چچن توُپارئنئنگ سرکردهسی لألی حان کۆمیش دپهده، تورکمنلرینگ مرکزی حکومته قارشی غوزغالانگینه یاردام بردی. اوزالی بیلن کۆمیش دپهده سؤوشیجیلره اورش تألیمینی بریأن بیر حاربی مکتب یولا قویدی و بو مکتبه لألی خانئنگ اؤزی مدیرلیک اتدی.
سردار یموتسکی-کومیش دپه ده یؤرکأ ایران حأکیمیتلری اونی جاسوسلئقدا عایپلاپ توسساغ ادیپ تهران زندانئنا ایبریأر. سردار 9 یئللاپ زنداندا اوتوریار.
خدرخان یموتسکی-1887-نجی یئلدا دوغلان خدر حان، کیچی اوفیسر. 1919-ده استانبول اۆستی پاریسه گیدیأر، اول یرده ایشچی، استیودنت، وکیل بولوپ ایشلهیأر سونگرا بولسا فرانسهنینگ قشونئنا قوشولیار و کاپیتان درجهسینی آلیار. پاریس ده حالقلارئ آزات اتمک کوُمیتهتینینگ (КОНР) آغضاسئ بولیار. آرشیو دکومنتلردن مألیم بولشونا گؤرأ حدر حانئنگ 1967-نجی یئلئنگ دسامبرئنا چنلی پاریسده یاشاندئغئنئ…
آ.گلی
ماقالانی دولی اوقاماق اوچین شو یره کلیک ادینگ